Elder, Elektrik Dağıtım Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi’nin 5’incisini Düzenledi
Elektrik Dağıtım Sektörü “Dağıtımda Yeni Yaklaşımlar” Teması ile Gerilim Altında/Yakınında Çalışma Dönemine Hazırlanıyor
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği’nin (Elder), iş sağlığı ve güvenliğinde sektörün standartlarını yukarıya taşımak hedefiyle iki yılda bir düzenlediği Elektrik Dağıtım Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi’nin 5’incisi gerçekleştirildi. Kongreye alanında uzman 23 yerli/yabancı konuşmacı, 20 tedarikçi firma ve 308 kişi katılım sağladı. Kongrede “Neden Gerilim Altında/Yakınında Çalışma”, “Gerilim Altında/Yakınında Çalışma Prensipleri”, “Yapay Zeka Alanında Dünyadaki Gelişmeler” başta olmak üzere Almanya, Fransa ve Slovenya’da “Gerilim Altında Çalışmaya Geçiş Tecrübeleri” ve “Zor Zamanlarda Motive Kalabilmek” konuları ele alındı.
Bu yıl “Dağıtımda Yeni Yaklaşımlar” teması ile yapılan kongrenin açılış konuşmalarını TEDAŞ Genel Müdürü Ömer Sami Yapıcı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdür Yrd. Muhammed Kamil Işık, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı İSG, Kalite ve Risk Yönetimi Daire Başkanı Oktay Şahin ve Elder Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan, gerçekleştirdi. Kongrede yeni bir kavram olarak nitelendirilen “Gerilim Altında Çalışma” metodu görüşüldü. Kongrede, gerilim altında çalışmanın yanı sıra gerilim yakınında güvenli çalışma yöntemlerinin geliştirilmesinin de sektördeki iş kazalarını önlemede etkili olacağı bildirildi.
“EN DEĞERLİ VARLIĞIMIZ İNSAN KAYNAĞI”
TEDAŞ Genel Müdürü Ömer Sami Yapıcı, Türkiye’de elektrik dağıtım sektöründe gerilim altında çalışmayı başlamayı hedeflediklerini ifade ederek şöyle konuştu: “Kesintisiz enerjinin sağlandığı bir Türkiye için biliyorsunuz ki biz de elimizden gelen gayreti gösterip çalışmaya devam ediyoruz. Elektrik dağıtım sektöründe kaliteli hizmetin teminini sağlamak misyonumuz kapsamında, Türkiye’de dağıtım sektöründe de gerilim altında çalışmayı yani canlı bakım çalışmasını başlatmayı hedeflemekteyiz. Tüm şirketlerin en değerli varlığı şüphesiz ki insan kaynağıdır. Bizim inancımızda da insan hayatı kutsaldır. Herkese önemli görevler düşmektedir. Bu önemli görevlerin başında şüphesiz ki çalışanların sağlık ve güvenliğini tehdit eden riskleri ortadan kaldırmak, ortadan kaldırılamayacak riskleri ise yönetilebilir seviyeye çekmek gelmektedir.”
“2025 YILINI İSG YILI İLAN ETMEK İSTİYORUZ”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdür Yardımcısı Muhammed Kamil Işık ise iş kazaları ve meslek hastalıklarının küresel bir problem olduğuna dikkat çekti. Işık, elektrik sektörünün ülke ekonomisi ve istihdam açısından önde gelen sektörlerden biri olduğunu belirterek şunları anlattı: “İş kazalarını en aza indirmek için sektörde iş sağlığı ve güvenliğine yönelik her türlü çalışmaya destek vereceğimizi buradan ifade etmek istiyorum. 2025 yılını bakanlık olarak biz ‘İSG’ yılı ilan etmeyi planlıyoruz. 2025 yılında işveren, işçi ve kamu ile birlikte topyekün iş kazalarını önlemek için var gücümüzle çalışmalarımızı yapıyor, hazırlıklarımızı tamamlıyoruz.”
“İSG KÜLTÜRÜNÜ OLUŞTURMAMIZ, YÖNETİCİLERİ BİLİNÇLENDİRMEMİZ GEREKİYOR”
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, İş Sağlığı Güvenliği, Kalite ve Risk Yönetimi Daire Başkanı Oktay Şahin, iş güvenliğinin bir kültür haline dönüşmesinin gerekliliğine vurgu yaparak “İş güvenliği bir kültür haline dönüştükçe kazalar mutlaka azalacaktır. Bu kültürü oluşturmak için yapılacak olan eğitimler, okul eğitimleri, seminerler, kongreler, ne yapabilirsek toplantılarla çalışanlarımızı, yöneticilerimizi bilinçlendirmemiz gerekiyor. Hem bunu kurumlarımız açısından hem de çalışanlarımız açısından kalıcı bir kültür haline dönüştürmemiz lazım” ifadelerini kullandı.
“ALIŞILAGELMİŞ DIŞINDA YÖNTEMLER VE TEKNİKLER UYGULAMALIYIZ”
Elder Genel Sekreteri Fakir Hüseyin Erdoğan ide şöyle konuştu: “Kongremizin bu yıl 5’incisini gerçekleştiriyoruz. Düzenlenen her bir kongre ile sektörümüzdeki iş sağlığı ve güvenliği kültürünü yaygınlaştırmanın ve uygulamalarını daha da ileriye taşımanın heyecanını yaşıyoruz. Elektrifikasyonun hızla artığı, elektriğin temel enerji kullanım formu olduğu bir çağın eşiğindeyiz. Bu çağda ne enerji̇ kesintilerine tahammül olacak ne de enerji̇ kalitesinden kaynaklanan sorunlara. Bu da bizleri̇ kesintisiz ve kaliteli̇ enerji̇ arzında alışılagelmişin dışında yöntemler, teknikler uygulamaya zorluyor. Bu yöntemlerden biri̇ de gerilim altında ve yakınında çalışma. Ülkemizde iletim gerilim seviyesinde yakın zamanda canlı bakım uygulamalarına geçildi. Elektrik dağıtım sektöründe uygulanmayan bu yöntemi kapsamında TEDAŞ Genel Müdürlüğümüz tarafından hazırlığı yapılmakta olan mevzuat çalışmaları, geliştirilen yol haritaları var. Kongremizde TEİAŞ’ın uygulama deneyimlerini, TEDAŞ bünyesinde yürütülen çalışmaları ve yurt dışından gelen uzman isimler ile kendi ülke uygulamaları özelinde, bu yöntemin ne olduğunu, bu yöntemi neden tercih ettiklerini ve bu yönteme nasıl geçiş yaptıklarını irdeleyeceğiz. Böylelikle konuya hem içeriden hem dışarıdan bakarak, ülkemiz düzenlemeleri ve şebekemiz özelinde bu gerilim altında ve yakınında çalışmanın, yöntemin, dağıtım sektöründe uygulanabilirliğini tartışacak, iş sağlığı ve güvenliği yönünden avantaj ve dezavantajlarını resmetmeye çalışacağız.”
Elektrik dağıtım sektörü için çok yeni olan bu yöntemin, sektör paydaşlarımız olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, EPDK ve TEDAŞ tarafından yakın iş birliği, anlayış ve bütüncül bir bakışla ele alınması gerektiğine inandığını belirten Erdoğan, “Paydaşlarımız olan kamu kurumlarından temel beklentimiz: uygulanabilir mevzuatın hazırlanması, eğitim ve akreditasyon şartlarının belirlenmesi, yeni şebeke ekipmanlarına ilişkin şartnamelerin oluşturulması, mevcut şebeke ekipmanlarının uzun vadeli bir projeksiyonla bu yönteme uygun hale getirilmesine ilişkin geçiş hükümlerinin tanımlanması, bu yöntemle ilgili oluşacak ilave maliyetlerin tarife hesaplamalarına dahil edilmesidir. Elder olarak biz bu süreçte her türlü iş birliğine açığız ve hazırız” dedi.
Editöre Not:
Kongre kapanış bölümünde Elder İş Sağlığı ve Güvenliği Komisyon Başkanı Savaş Seloğlu tarafından aşağıda sunulan «Kongre Sonuç Bildirgesi» katılımcılarla paylaşılmıştır.
1. Sektörümüz için yeni bir metot olan «gerilim altında ve yakınında çalışma» ile ilgili olarak kapsamlı bir fizibilite raporunun hazırlanması önem teşkil etmektedir. Bu raporun hazırlanması sürecinde şebekenin fiili durumunun dikkate alınması ve saha değerlendirmelerine gerilim altında çalışmaların yapıldığı ülkelerin önde gelen uzmanlarının dahil edilmesi önem arz etmektedir.
2. Bu fizibilite raporu ışığında TEDAŞ, Elder ve elektrik dağıtım şirketlerinin iş birliği içerisinde ortak bir yol haritası belirlemesi, sürecin doğru ve verimli ilerlemesine katkı sağlayacaktır. Yol haritasında, eğitim ve akreditasyon süreçleri, gerekli ekipmanlar, ekipman ve kişisel koruyucu donanımların test süreçleri, gerilim altında çalışma nedeniyle oluşacak ilave maliyet kalemleri, alçak gerilim (AG) ve yüksek gerilim (YG) için ayrı analizler ve pilot uygulama süreci gibi konuların yer alması önem arz etmektedir. Paydaşlar arasında tam bir iş birliği anlayışını hakim kılmak bu sürecin sorunsuz yürütülmesini sağlayacaktır.
3. Mevzuatın EN 50110-1 Elektrik Tesislerinin İşletilmesi Standardı’nda belirtilen çerçeveye göre revize edilmesi gerekliliği doğacaktır. Bu kapsamda elektrik dağıtım sektöründe saha faaliyetlerinin standartta belirtilen 3 başlık altında (gerilim kesilerek yapılan çalışmalar, gerilim yakınında yapılan çalışmalar ve gerilim altında yapılan çalışmalar) ele alınmasının faydalı olacağı düşünülmektedir. Bununla birlikte, ulusal düzeyde, saha çalışanlarına yönelik görsel içeriği kuvvetli çalışma talimatları ve/veya rehberlerin hazırlanması da geçiş sürecini kolaylaştıracaktır.
4. Elektrik dağıtım şirketlerinin gerilim altında ve yakınında çalışmalarla ilgili faaliyet bazlı risk değerlendirmesi yapması, uygulamadaki olası kazaların önüne geçmede çok etkili olacaktır. Dağıtım şirketlerinin kendi çalışma kültürlerini ve İSG olgunluk durumlarını dikkate alarak bu değerlendirmeyi yapmaları büyük önem arz etmektedir.
5. Elektrik dağıtım sektöründe tesis edilecek yeni şebekenin, gerilim altında çalışma standartlarına uygun olması için gerekli şartname revizyon hazırlıklarına ihtiyaç duyulacaktır. Bununla birlikte mevcut şebekede gerilim altında/yakınında çalışma yapılabilmesi için gerekli olan ilave maliyet kalemlerinin EPDK ile paylaşılarak 5. Uygulama Dönemi hesaplamalarına dahil edilmesi gerekliliği dikkate alınmalıdır.
6. Gerilim altında/yakınında çalışmaya geçiş sürecinde saha çalışanlarıyla ve mühendislerle doğru iletişimin kurulması, sektörümüzde oluşturulan İSG kültürünün zayıflamaması için en önemli konu başlıklarındandır. Bu iletişim kurulurken neden bu yöntemlere geçildiği ve bu çalışma yöntemlerinin güvenirliliği saha çalışanlarına en doğru metotlarla aktarılmalıdır.
7. Gerilim altında/yakınında çalışma konusunda insan faktörü ihmal edilmemeli, mevcut çalışan profili, KKD kullanma alışkanlıkları ve risk algısı gibi konular ayrıntılı bir şekilde irdelenmelidir. Özellikle saha çalışmalarında iş öncesi risk analizi yapılması ve KKD kullanım kültürünün geliştirilmesi gerilim altında/yakınında çalışma yöntemlerinin sorunsuz bir şekilde uygulanmasını sağlayacaktır.
Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) Hakkında
Elder, ülke genelinde elektrik dağıtım faaliyeti ile iştigal eden elektrik dağıtım şirketlerinin üye olduğu çatı örgüt olarak faaliyetini sürdürmektedir. 2023 yılı Aralık ayı itibariyle dağıtım sistemini kullanan 49,7 milyon aboneye hizmet sunan 21 elektrik dağıtım şirketinin tamamını temsil eden Elder, tüm paydaşları için elektrik dağıtım faaliyetlerindeki katma değeri artırmak, hizmet kalitesini yükseltmek ve ekonomik faydayı büyütmek için çalışmaktadır. Türkiye’nin enerji politikalarını ve dünyadaki yenilikçi akımları yakından izleyerek, sektörün gelişimi için birçok ulusal ve uluslararası Ar-Ge projesinin koordinatörü ve paydaşı olan Elder, kurulduğu 1999 yılından bu yana elektrik dağıtım sektöründe rekabet bazlı serbest bir piyasanın oluşumuna katkı sağlamayı hedeflemektedir.
www.elder.org.tr
